ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ κατά ΠΛΑΚΑΣ και βιταμίνη D

ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ κατά ΠΛΑΚΑΣ και βιταμίνη D

Επίσης γνωστή ως πολλαπλή σκλήρυνση (multiple sclerosis) είναι μια χρόνια, αυτοάνοση, φλεγμονώδης και νευροεκφυλιστική νόσος του Κ.Ν.Σ. Εκτιμάται ότι από το 2008, 2,5 εκ. άτομα έχουν νοσήσει παγκοσμίως από την νόσο. Ονομάζεται ασθένεια των νέων, καθώς χτυπά κυρίως άτομα ηλικίας 25-35 χρόνων, στην πλειοψηφία γυναίκες. Συνιστά την κύρια αιτία αναπηρίας σήμερα.

Το 2008 ο ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) εκτίμησε ότι ο διάμεσος παγκόσμιος επιπολασμός της πολλαπλής σκλήρυνσης ήταν 30 περιστατικά ανά 100.000 άτομα. Ο επιπολασμός ποικίλλει σημαντικά σε περιοχές α) με χαμηλό επιπολασμό (Κ.Ασία, 5 περίπου περιστατικά ανά 100.000 άτομα), β) με υψηλό επιπολασμό (Αυστραλία, Καναδάς, ΗΠΑ και Ευρώπη με περισσότερα από 60 περιστατικά ανά 100.000 άτομα.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η μέση ηλικία εκδήλωσης της ασθένειας είναι τα 29 έτη (εύρος 25ο-32ο έτος ηλικίας). Η νόσος αρχικά εκδηλώνεται με υποτροπιάζουσα- διαλείπουσα μορφή που χαρακτηρίζεται από απρόβλεπτα οξέα επεισόδια νευρολογικών συμπτωμάτων (υποτροπές), τα οποία ακολουθούνται από περιόδους ύφεσης, κατά την διάρκεια των οποίων εμφανίζεται πλήρης ή μερική αποκατάσταση των βλαβών που προκλήθηκαν κατά την διάρκεια της υποτροπής. Μεταξύ των κρίσεων τα συμπτώματα μπορεί να εξαφανίζονται τελείως, ωστόσο προχωρώντας η νόσος θα επιφέρει μόνιμα νευρολογικά προβλήματα. Θα εμφανίσουν δηλαδή οι πάσχοντες σε ποσοστό 75% προϊούσα σκλήρυνση κατά πλάκας σε διάστημα περίπου 25 ετών, η οποία χαρακτηρίζεται από σταδιακή αύξηση της αναπηρίας στο μεσοδιάστημα των υποτροπών και ακολούθως επιδείνωση της αναπηρίας.

 ΦΥΣΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ

Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια φλεγμονώδης διαταραχή, στην οποία η αυτοάνοση απάντηση με στόχο τις πρωτεΐνες της μυελίνης στο Κ.Ν.Σ. οδηγεί στην καταστροφή του ελύτρου της μυελίνης που περιβάλλει τους άξονες των νευρώνων. Οι αυτοάνοσες διεργασίες γίνονται από αυτοαντιδρώντα λεμφοκύτταρα που ενεργοποιούνται, πολλαπλασιάζονται και ωριμάζουν στους λεμφαδένες.

Στη συνέχεια, τα λεμφοκύτταρα αυτά περνούν στο αίμα και διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό προκαλώντας εντοπισμένη φλεγμονή, απομυελίνωση, γλοίωση και απώλεια των αξόνων. Οι παθολογικές αυτές μεταβολές που αποτυπώνονται στην μαγνητική τομογραφία ως βλάβες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ), είναι τα σημεία αναφοράς της νόσου. Η ιστική βλάβη που προκαλείται από την φλεγμονή εκδηλώνεται στα πρώιμα στάδια της νόσου και μπορεί σε κάποιο βαθμό να αντισταθμιστεί με ενδογενείς μηχανισμούς αποκατάστασης, όπως είναι η επαναμυελίνωση και η επανανεύρωση. Παρ΄ όλα αυτά, όσο η ασθένεια επιδεινώνεται, οι διεργασίες αποκατάστασης του ΚΝΣ αρχίζουν να αποτυγχάνουν και η προοδευτική μη αναστρέψιμη νευροεκφύλιση οδηγεί σε αναπηρία.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

 Η καταστροφή του ελύτρου της μυελίνης που περιβάλλει τους άξονες στα σημεία της βλάβης μπορεί τελικά να οδηγήσει σε διατομή των αξόνων και να διαταράξει τη μετάδοση των νευρικών ώσεων. Τα επανειλημένα φλεγμονώδη επεισόδια οδηγούν σε αθροιστική απώλεια των αξόνων, η οποία σχετίζεται με την εμφάνιση μόνιμης αναπηρίας. Στα πρώιμα στάδια της νόσου εμφανίζεται επαναμυελίνωση από τα ολιγοδενδροκύτταρα που παράγουν μυελίνη και έτσι έχουμε μια υποχώρηση της παθολογίας της νόσου. Με την επιδείνωση όμως της σκλήρυνσης κατά πλάκας η επαναμυελίνωση υποχωρεί, πιθανώς λόγω της εξάντλησης ή της ανεπαρκούς παραγωγής πρόδρομων ολιγοδενδροκυττάρων που θα μετατραπούν σε ώριμα και επαναμυελωτικά, το φορτίο της βλάβης αυξάνεται και έτσι έχουμε μόνιμη ιστική απώλεια η οποία αποτυπώνεται όπως είπαμε στη μαγνητική τομογραφία.

Το αθροιστικό αποτέλεσμα των νευροεκφυλιστικών αυτών μεταβολών είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη ατροφία του εγκεφάλου, η οποία αποτελεί σύνηθες χαρακτηριστικό όλων των μορφών της πολλαπλής σκλήρυνσης. Ο όγκος του εγκεφάλου αναμένεται ότι θα μειώνεται κατά

0,5 – 1,35 % ανά έτος. Συγκριτικά το ποσοστό αυτό στους υγιείς ενήλικες είναι της τάξεως του 0,1 – 0,4 %.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Τα συνήθη είναι κινητικά προβλήματα όπως η βάδιση και η ισορροπία, κόπωση, οπτική νευρίτιδα με συνακόλουθες οπτικές διαταραχές, προβλήματα στην ουροδόχο κύστη και στο έντερο και πόνος. Η πορεία των συμπτωμάτων έχει δύο βασικά στάδια: επεισόδια αιφνίδιας επιδείνωσης που διαρκούν από μερικές μέρες έως μήνες που ονομάζονται υποτροπές, ακολουθούμενα είτε με βελτίωση στο 85 % των περιπτώσεων, είτε με σταδιακή επιδείνωση με την πάροδο του χρόνου χωρίς περιόδους ανάκαμψης, στο 10-15 % των περιπτώσεων, ή επίσης με συνδυασμό αυτών των δύο περιπτώσεων. Οι υποτροπές συνήθως δεν είναι προβλέψιμες. Οι ιογενείς λοιμώξεις όπως το κοινό κρυολόγημα, η γρίππη και η γαστρεντερίτιδα αυξάνονται. Τ ο άγχος επίσης μπορεί να προκαλέσει κρίση. Η εγκυμοσύνη μειώνει τον κινδυνο της υποτροπής, αλλά μετά τον τοκετό ο κίνδυνος αυξάνεται.

ΑΙΤΙΑ

Τα αίτια της πολλαπλής σκλήρυνσης είναι άγνωστα. Πιστεύεται ότι μπορεί να προκληθεί από συνδυασμό περιβαλλοντικών και μολυσματικών παραγόντων και της γενετικής. Οι θεωρίες είναι πολλές, αλλά καμία δεν έχει αποδειχθεί. Η νόσος είναι πιο συνηθισμένη σε περιοχές μακριά από τον Ισημερινό και κυρίως στην Βόρεια Ευρώπη. Σαν εξήγηση εδώ έχει προταθεί η μειωμένη έκθεση στο ηλιακό φως που οδηγεί σε μειωμένη παραγωγή της βιταμίνης D. Για την επίδραση αυτής της βασικής βιταμίνης θα μιλήσω στο τέλος αυτού του άρθρου.

ΓΕΝΕΤΙΚΗ

Δεν θεωρείται κληρονομική νόσος, ωστόσο μια σειρά γενετικών παραλλαγών αυξάνει τον κίνδυνο. Σε περίπτωση που πάσχουν και οι δυο γονείς, έχει στατιστικά αποδειχθεί πως ο κίνδυνος για τα παιδιά είναι 10 φορές μεγαλύτερος από εκείνον του γενικού πληθυσμού. Ορθότερο θα ήταν να λέγαμε πως δεν ξέρουμε ακόμη τι κρύβει η γενετική σχετικά με την σκλήρυνση κατά πλάκας. Στην περίπτωση λόγου χάριν των μονοζυγωτικών διδύμων επηρεάζονται και τα δύο αδέλφια σε ποσοστό 30 %, ενώ οι ετεροζυγώτες σε ποσοστό 5 %. Συγκεκριμένα γονίδια που έχουν συνδεθεί με την πολλαπλή σκλήρυνση περιλαμβάνουν τις διαφορές στο αντιγόνο HLA των λευκοκυττάρων. Αυτή η περιοχή του HLA έχει ενοχοποιηθεί και για άλλες αυτοάνοσες νόσους όπως είναι ο διαβήτης τύπου I και ο ερυθηματώδης λύκος. Συνολικά έχει εκτιμηθεί ότι οι αλλαγές του HLA αναλογούν στο 20 έως 60 % της γενετικής προδιάθεσης. Οι σύγχρονες μέθοδοι γενετικής όπως είναι οι μελέτες σύνδεσης στο σύνολο του γονιδιώματος, έχουν ανακαλύψει 12 ακόμη γονίδια που αυξάνουν την πιθανότητα πολλαπλής σκλήρυνσης. Έχουν επίσης ενοχοποιηθεί ακόμη και μικρόβια σαν αίτιο για πολλαπλή σκλήρυνση, καθώς και ιοί όπως ο ιός του ΕΒ(Εpstein Barr), γνωστός σαν ιός της λοιμώδους μονοπυρηνώσεως.

ΑΛΛΑ

Το κάπνισμα επίσης όπως και το άγχος αποτελούν παράγοντες κινδύνου. Οι εργασιακές συνθήκες, οι τοξίνες, η πρόσληψη ορμονών. Και ασφαλώς η ΚΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

 Δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία. Υπάρχουν πολλές μέθοδοι αντιμετώπισης με στόχο την αποκατάσταση της λειτουργίας μετά το επεισόδιο, καθώς και μέθοδοι για την πρόληψη νέων επεισοδίων και της αναπηρίας. Όπως συμβαίνει με κάθε ιατροφαρμακευτική αγωγή, τα φάρμακα που χορηγούνται στους πάσχοντες με πολλαπλή σκλήρυνση έχουν αρκετές παρενέργειες Για αυτούς τους λόγους πολλοί ασθενείς καταφεύγουν σε εναλλακτικές θεραπείες.

Ο ΡΟΛΟΣ της ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D

Όπως προανέφερα, πολλοί πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας και με δεδομένο ότι δεν παρατηρούν καμία ίαση της νόσου (οι θεραπείες αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα και συχνά χωρίς επιτυχία), στρέφουν το βλέμα τους και τις ελπίδες τους σε εναλλακτικές θεραπείες. Εδώ θα αναφέρω ένα περιστατικό που μου συνέβη πριν από λίγο καιρό. Ήμουν καλεσμένος να μιλήσω με το ΔΣ του συλλόγου πασχόντων από πολλαπλή σκλήρυνση. Η συνάντηση έγινε στα γραφεία του συλλόγου που είναι στο παλιό αεροδρόμιο (Χασάνι), όπου κάποτε είχε την έδρα της η αμερικανική βάση, στο Ελληνικό. Τους μίλησα για το Γανόδερμα ή Reishi όπως αναφέρεται διεθνώς, και πώς αυτό μπορεί να τους βοηθήσει σαν συμπλήρωμα διατροφής. Τους παρέπεμψα και στην διεθνή βιβλιογραφία. Τους είπα επίσης πόσο πολύ θα τους βοηθούσε ένας συνδυασμός γανοδέρματος, βιταμίνης D και Ω3. Όταν τελείωσα, μου είπε μια κυρία ότι οι γιατροί τους ναι μεν τους επέτρεπαν να παίρνουν κάποια ''βότανα'' αν θέλουν, αρκεί αυτά ''να μην υπεισέρχονται στη βιοχημεία του οργανισμού''. Αφού έμεινα βουβός για λίγο από την απορία και την μεγάλη έκπληξη που ένοιωσα, εξήγησα ότι και μια γουλιά νερό να πιει ο άνθρωπος ή μια πολύ μικρή μπουκιά ψωμί ή μια κουταλιά του γλυκού γάλα να πιει, ή οτιδήποτε τέλος πάντων, αυτό το οτιδήποτε θα ''υπεισέλθει στην βιοχημεία του οργανισμού''. Ένζυμα θα ασχοληθούν με την διάσπασή του, τα θρεπτικά του συστατικά θα περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος, τα υπόλοιπα θα οδηγηθούν προς τα έξω δια της εντερικής οδού, και τα λοιπά. Επίσης τους είπα ότι όταν ερωτούμε κάποιον για ένα θέμα, υπάρχουν δύο περιπτώσεις. Αυτοί που γνωρίζουν αυτό το θέμα, και αυτοί που δεν το γνωρίζουν. Αυτοί που δεν γνωρίζουν, καλά θα κάνουν να πουν ''αυτό το πράγμα δεν το ξέρω''!

Όπως λέω σε κάθε ομιλία μου, και έχω κάνει πολλές και σε πολλά μέρη της Ελλάδας με θέμα τις φαρμακολογικές ιδιότητες του Γανοδέρματος, για το οποίο έχω συγγράψει το βιβλίο  ''ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ το ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟ'',         www.ganodermathemiraculous.com, δεν υπάρχει τίποτε πιο ηθικό και ωραίο από το να πει κανείς ''αυτό δεν το ξέρω''. Και τότε έχει την δυνατότητα να το μάθει. Γιατί κανείς δεν τα ξέρει όλα, και δηλώνοντας την άγνοια μας αυτή αμέσως μας ανοίγει η πόρτα της γνώσης, και μπορούμε αν θέλουμε να μάθουμε αυτό που μέχρι πριν από λίγο αγνοούσαμε. Δεν είμαι καθόλου βέβαιος πως την παραπάνω παρότρυνση που μου ανέφερε η εν λόγω κυρία την έκανε πράγματι κάποιος γιατρός. Αλλά αν είναι έτσι, το θεωρώ απλά απαράδεκτο. Εκατοντάδες χιλιάδες εκλεκτών επιστημόνων στον κόσμο διεξάγουν σοβαρότατες μελέτες, σε πολλά πανεπιστήμια γίνονται έρευνες πάνω στους προγόνους των φαρμάκων που είναι τα βότανα. Αυτά άλλωστε εξελίχθηκαν και έδωσαν τα φάρμακα. Δισεκατομμύρια κόσμου χρησιμοποιούν διάφορες εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας με εξαιρετικά πολλές φορές αποτελέσματα. Αυτό είναι βέβαια ''αντιπαθές'' στην φαρμακοβιομηχανία, αλλά δεν θα ασχοληθούμε τώρα με αυτόν τον καημό. Θέλω να πω ότι ο ασθενής πρέπει να ενημερώνεται και να αφήνεται ελεύθερος να αποφασίζει. Έχει και αυτός λόγο, και μάλιστα τον πρώτο λόγο σαν πάσχων που είναι στην επιλογή της θεραπείας που θα ακολουθήσει. Και το γανόδερμα θα τον βοηθήσει και αυτό θα το δει πολύ σύντομα και μάλιστα με επιστημονικό τρόπο. Διότι θα παρατηρήσει να υποχωρούν τα συμπτώματα και οι υποτροπές. Με μια πληθώρα συστατικών, από το οργανικό γερμάνιο με την μέγιστη οξυγόνωση των νευρικών κυττάρων μέχρι τα τριτερπενοειδή που θα διεγείρουν τα ολιγοδενδροκύτταρα στην παραγωγή της μυελίνης για επαναμυελινοποίηση, την βιταμίνη D που περιέχει εν αφθονία, το γανόδερμα θα είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος σε αυτή τη μάχη ζωής που δίνουν αυτοί οι άνθρωποι, έχοντας αντίπαλο ακόμα και την πολιτεία που τους περικόπτει σημαντικό κομμάτι από τις θεραπείες τους.

Η βιταμίνη D παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Ερευνητές από το Multiple Sclerosis Society Cambridge Centre for Myelin Repair, αλλά και πολλοί άλλοι σε πολλές πανεπιστημιακές κλινικές (διαβάστε σχετικά), παρατήρησαν ότι οι υποδοχείς της βιταμίνης D συνδέονται με μια πρωτείνη που λέγεται RXR gamma receptor, γνωστή για την συμμετοχή της στην αποκατάσταση της μυελίνης. Με την προσθήκη βιταμίνης D σε εγκεφαλικά βλαστικά κύτταρα όπου ήταν παρούσες οι RXR πρωτείνες, διαπιστώθηκε ότι αυξάνεται ο ρυθμός παραγωγής των ολιγοδενδροκυττάρων, που έργο τους είναι η επαναμυελινοποίηση των κατεστραμμένων αξόνων των νεύρων του ΚΝΣ και του νωτιαίου μυελού.

Άλλη μελέτη που έγινε στο πανεπιστήμιο Jοhns Hopskins επιβεβαιώνει ότι η βιταμίνη D μπορεί είτε να προλάβει, είτε να μετριάσει τα συμπτώματα της νευροεκφυλιστικής πάθησης. Αυτή η έρευνα προήλθε από την παρατήρηση ότι σε χώρες που υπάρχει ελάχιστη ηλιοφάνεια και άρα έχουμε στον πληθυσμό ένδεια βιτ.D, έχουμε και αυξημένα κρούσματα με σκλήρυνση κατά πλάκας.

Αλλά το γεγονός ότι η χώρα μας έχει μεγάλη ηλιοφάνεια όλο τον χρόνο σχεδόν, μη μας εφησυχάζει. Σε μελέτη που έκανα πρόσφατα με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο (Μάρτιος - Μάιος 2016), μετρήσαμε τα επίπεδα βιταμίνης D σε 26 εθελοντές. Στα 26 δείγματα βρέθηκαν 18 με επίπεδα πολύ χαμηλά, 5 χαμηλά και 3 μόλις που άγγιζαν τα φυσιολογικά όρια. Και στη χώρα μας λοιπόν υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό πληθυσμού που έχει πολύ χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Αυτό γίνεται για δύο λόγους. Πρώτον, για να σχηματισθεί η D στον οργανισμό μας, είναι απαραίτητη η ηλιακή ακτινοβολία. Δεκαπέντε με είκοσι λεπτά της ώρας φθάνουν ημερησίως για να καλύψουμε αυτήν την ανάγκη. Και το καλοκαίρι στη χώρα μας αυτό γίνεται, και μάλιστα υπέρ του δέοντος με τους γνωστούς κινδύνους να απειλούν την υγεία μας( βλέπε κακοήθες μελάνωμα). Το χειμώνα όμως ο πολύς κόσμος δεν το κάνει. Και επίσης είναι η κακή διατροφή που δυστυχώς κάνουμε οι περισσότεροι, και μάλιστα χωρίς να παίρνουμε συμπληρώματα, που σήμερα κρίνονται απαραίτητα, μιας και οι πρώτες ύλες με τις οποίες ετοιμάζουμε το καθημερινό μας πιάτο, είναι ποιοτικά απαράδεκτες. Να προσθέσω ότι μετά τις πρώτες εργαστηριακές μετρήσεις που έγιναν στους 26 εθελοντές (όλες γυναίκες), τους δόθηκε ειδική διατροφή βασισμένη σε μανιτάρια που ως γνωστό περιέχουν μεγάλες ποσότητες D. Μετά 2 μήνες παρατηρήθηκε αύξηση της βιταμίνης D στον ορό των εθελοντών από 18 έως και 82 % . ***

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ για την βιταμίνη D

Η βιταμίνη D είναι μια στεροειδής ορμόνη που συμμετέχει στην 

εντερική απορρόφηση του ασβεστίου και στη ρύθμιση της ομοιόστασης ασβεστίου-φωσφόρου. Βοηθά δηλαδή στην διατήρηση των επιπέδων ασβεστίου και φωσφόρου να είναι εντός φυσιολογικών ορίων. Η απορρόφηση του ασβεστίου έχει να κάνει με τον σχηματισμό και την διατήρηση ισχυρών και υγιών οστών καθώς και στην ενίσχυση της νευρομυικής λειτουργίας . Έχει σημαντικές επιπτώσεις σε όλα σχεδόν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Η ανεπάρκεια της D έχει συνδεθεί με ένα ευρύ φάσμα παθήσεων όπως είναι οι καρδιακές παθήσεις, η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και ο καρκίνος.

Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη που συντίθεται στο δέρμα μετά από έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία. Ωστόσο, η έκθεση στον ήλιο μπορεί να επηρεασθεί από την εποχή του έτους, την ώρα της ημέρας, το γεωγραφικό πλάτος του τόπου που εκτιθέμεθα στον ήλιο, το τύπο του δέρματος, την χρήση αντιηλιακών και την ηλικία. Λιγότερο από το 10 % της βιταμίνης D προέρχεται από το φαγητό μας, κυρίως όταν αυτό δεν συμπληρώνεται με συμπληρώματα διατροφής.

Κάποια τρόφιμα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη D, όπως ο σολομός, το σκουμπρί και η ρέγκα, οι σαρδέλες και ο τόνος, τα γαλακτοκομικά, ο κρόκος των αυγών, το βοδινό συκώτι, και κυρίως τα μανιτάρια. Εδώ να αναφέρω ότι σε μελέτη που έγινε πρόσφατα βρέθηκε ότι η λήψη βιταμίνης D μαζί με χυμό πορτοκαλιού έδινε έως και πενταπλάσια επίπεδα στον ορό από την λήψη της βιταμίνης με γάλα.

Η καθημερινή έκθεση στον ήλιο για μερικά λεπτά είναι σε θέση να καλύψει τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού στη συγκεκριμένη βιταμίνη 15 – 20 λεπτά στο ηλιακό φως από τις 10 πμ μέχρι τις 2 μμ, χωρίς αντιηλιακό, 3 φορές την εβδομάδα είναι αρκετό χρονικό διάστημα ώστε να παράσχει στον οργανισμό μας την απαιτούμενη ποσότητα βιταμίνης D. Στο διάστημα αυτό ο οργανισμός μπορεί να παράξει 10.000 – 20.000 μονάδες (IU) βιταμίνης D. Ωστόσο πολλά άτομα δεν εκτίθενται στον ήλιο κατά τους χειμερινούς μήνες.

Είναι απαραίτητο λοιπόν να μετρήσουμε στον βιοπαθολόγο μας τα επίπεδα της D, (η εξέταση λέγεται ολική βιταμίνη D [25(OH)D]), ούτως ώστε να αποφύγουμε την ανεπάρκεια που θα μας οδηγήσει μαθηματικά σε σοβαρή νόσο. Χαμηλές συγκεντρώσεις D μπορεί να προκύψουν από ανεπαρκές ηλιακό φως, διαιτητική ανεπάρκεια, κακή απορρόφηση της βιταμίνης, ή διαταραχές στο μεταβολισμό της στερόλης στο ήπαρ. Για την ανίχνευση της ανεπάρκειας της βιταμίνης D δεν συνιστάται η μέτρηση της 1,25-διυδροξυβιταμίνης D, καθώς τα επίπεδα μπορεί να είναι παραπλανητικά φυσιολογικά σε ασθενείς με σημαντική ανεπάρκεια στη βιταμίνη.

Η παχυσαρκία εκτός των άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας προκαλεί όπως φαίνεται και ανεπάρκεια σε βιταμίνη D. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες προκύπτει ότι κάθε αύξηση κατά 10% στον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΒΜΙ), οδηγεί σε περαιτέρω πτώση κατά 4% της διαθέσιμης βιταμίνης D στον οργανισμό.

Τα άτομα που πρέπει να υποβάλλονται στον έλεγχο των επιπέδων της D, είναι άτομα με υποψία ανεπάρκειας (π.χ. άτομα με επίμονο, μη ειδικό μυοσκελετικό άλγος, ραχιτισμό, οστεομαλακία, οστεοπόρωση, χρόνια νεφρική νόσο, ηπατική ανεπάρκεια, σύνδρομα δυσαπορρόφησης, με υπερπαραθυρεοειδισμό). Επίσης εγκυμονούσες ή θηλάζουσες, ηλικιωμένοι ενήλικες με ιστορικό μη τραυματικών καταγμάτων, παχύσαρκοι, εσώκλειστοι στο σπίτι και βρέφη που θηλάζουν από μητέρες με ανεπάρκεια βιταμίνης D, άτομα που λαμβάνουν φάρμακα που σχετίζονται με μειωμένα

επίπεδα D, όπως αντιεπιληπτικά, γλυκοκορτικοειδή, αντιμυκητιασικά, χολεστυραμίνη, καθώς και ΟΛΟΙ οι πάσχοντες με πολλαπλή σκλήρυνση.

Φυσιολογικές τιμές βιταμίνης D σε ng/ml

KATAΣTAΣH ΕΥΡΟΣ ΤΙΜΩΝ 

Έλλειψη < 11.0

Ανεπάρκεια 11.0 - 29.00

Επάρκεια 30.0 – 100

Τοξίκωση > 100

** Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα έχει παρατηρηθεί ότι το 33 % των εξεταζόμενων στα εργαστήρια Quest Diagnostics στις ΗΠΑ είχαν ανεπάρκεια βιταμίνης D, ενώ το 60 % είχαν είτε ελλιπή ή υποβέλτιστα επίπεδα. Στη χώρα μας, αν και ο ήλιος λάμπει στο γαλάζιο ουρανό μας 300 ημέρες τον χρόνο, η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών έχει ανεπάρκεια βιταμίνης D.

***ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΜΕΛΕΤΗ των ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ''In Vitro''

στην Ανάβυσσο Αττικής σε συνεργασία με το ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Τσιώλης Γεράσιμος, Διδάκτωρ Βιοχημείας - Συγγραφέας